گلیم چیست ؟

برخی از خریداران به دنبال خرید فرش به جز فرش ماشینی هستند . تنوع در محصولات وابسنه به فرش ماشینی می تواند هر خریدار با هر نوع سلیقه را راضی کند . یکی از محصولات پرطرفدار که زیبایی خاصی دارد گلیم است . در این مقاله قصد داریم شما ر ابا ویژگی های این محصول آشنا کنیم . 

تاریخچه پیدایش گلیم

انسان پس از اینکه توانست از پوست حیوان برای خود تن‌پوش تهیه کند ، رفته رفته به فکر استفاده از پشم و پوست برای زیرانداز افتاد. وقتی بشر پشم‌ریسی را ابداع کرد ، از آنجا که همیشه در حال مهیا کردن لوازم آسایش است ، گلیم‌بافی به وجود آمد تا دیگر انسان روی زمین خشک و سرد ننشیند.

بر اساس شواهد تاریخی به دست آمده ، پیشینه این هنر زیبا و ارزشمند به ۲۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح می‌رسد ؛ کهن‌ترین گلیم بافته شده از این دوران و در میان آثار مصر باستان کشف شده است.

                                               

گلیم چیست ؟ 

گلیم یکی از انواع متداول از کفپوش است که از زمان های دور در بین ایرانیان رواج دارد . این محصول از صنایع دستی بخشی از اقوام ایرانی بوده و بسیاری از گلیم های موجود از زمان های قدیم دست بافت بوده اند . اما امروزه برخی کارخانجات فرش ماشینی به تولید این محصول نیز روی آورده اند . تنوع بسیار بالا در طرح های بافته شده در این محصول و استفاده از نخ و الیاف با کیفیت خریداران زیادی را به سمت این محصول هدایت کرد .

گلیم ویژگی های منحصر به فرد خود را دارد و این ویژگی های خاص باعث سهولت و راحتی استفاده کنندگان آن است . در این مقاله قصد داریم به بررسی و معرفی هر کدام از این ویژگی های بپردازیم .

وزن سبک

این محصول وزن بسیار سبک دارد که باعث جا به جایی بسیار آسان آن می شود . به هیمن دلیل در قسمت هایی از منزل که امکان کثیف شدن زود به زود کفپوش می شود گزینه ای مناسب است . چرا که به راحتی قابل شست و شو و جا به جایی است .

طرح و رنگ متنوع

طرح های بافته شده  بر روی گلیم ها همانند طرح فرش ماشینی بسیار متنوع و زیبا هستند . استفاده از رنگ های گرم و شاد در این محصول باعث می شود فضایی گرم و صمیمی در منزل خود داشته باشید . هم چنین به راحتی با دکوراسیون شما ست خواهد شد .

استفاده از جنس پلی استر باعث براقیت و درخشندگی بیشتر آن شده و زیبایی و جلوه طرح و رنگ گلیم شما دو چندان خواهد بود . با استفاده از این محصول زیبا فضایی هنری و سرشار از رنگ های زیبا را تجربه خواهید کرد .

قیمت ارزان

این محصول قیمت بسیار ارازن تر نسبت به سایر محصولات دارد . به همین دلیل شما به راحتی می توانید تغییرات زود به زود و زیبایی را در دکوراسیون خود تجربه کنید .

عدم پرزدهی

این محصول پرزدهی ندارد که این ویژگی باعث اقبال خریداران است . پرزدهی در برخی محصولات باعث نارضایتی خریداران است که به خرید محصولاتی از قبیل گلیم روی می آورند .

جارو زدن آسان

با خرید گلیم ، در صورت کثیف شدن آن ، به راحتی با جارو زدن تمیز خواهد شد . شما می توانید این محصول را زیر میز ناهارخوری ، آشپزخانه و فضاهایی از این قبیل نیز استفاده نمایید .

قبل از خریدن گلیم در نظر داشته باشید که خاب این محصول بسیار کوتاه است . بنابراین جایگزین فرش برای شما نخواهد بود .

مناطق بافت گلیم

این هنر دست ، علاوه بر ایران در کشورهای مختلف خاورمیانه نظیر : چین ، هند ، پاکستان ، افغانستان ، ترکمنستان و… تولید می‌شود. در کشور ما نیز علاوه بر ایلات و عشایر ، در استان‌های خراسان ، فارس ، کردستان ، بلوچستان ، یزد ، آذربایجان ، کرمانشاه و… این محصول زیبا وجود دارد.

مراحل بافتن گلیم

مانند فرش پس از برپایی دار برای بافت گلیم مراحل مختلفی طی می‌شود که در ادامه به اختصار با آنها آشنا خواهید شد :

• چله‌کشی : اولین گام برای بافتن است که طی آن دو طناب با اندازه مورد نظر ، موازی زیر دار بسته شده که به آن زه دار می‌گویند و ابتدای نخ پنبه‌ای به قسمت آخر چپ یا راست زیر دار گره می‌خورد ؛ سپس گلوله نخ پنبه را از پشت اولین زه و جلوی دومین زه دار ، رد می‌کنند و از بالای سر دار به پشت برده و از قسمت پایین دار خارج می‌کنند.
• بستن چوب کوجی : چوبی استوانه شکل است که قطرش معمولا ۴ سانت است و عرضش اندازه دستگاه.
• ثابت کردن چله‌ها : چون در حین بافتن برای تراکم بیشتر و فشردن پودها به کار ضربه می‌زنند ، باید چله‌ها محکم شوند تا حرکت نکنند و شکل گلیم به هم نریزد ؛ برای این کار روی چله‌ها معمولا کمی چسب می‌مالند.
• زنجیربافی : این کار معمولا قبل از بافتن ، برای سرعت بخشیدن به بافت انجام می‌شود.

انواع گلیم از نظر نوع بافت

به طور کلی در مناطق مختلف گلیم‌ها سه مدل بافت دارند :

• ساده باف : این مدل‌ها دارای یک رو هستند و از روی نقشه از پیش تعیین شده بافته نمی‌شوند ، نقش این گلیم‌ها عموما هندسی است و در بافت آنها پودها یکی در میان از وسط چله‌ها (تارها) عبور داده می‌شوند.
• نقش برجسته : در این نوع بافت ، زمینه ساده است و طرح‌های آن به صورت برجسته یا پرزدار روی آن قرار گرفته‌اند ؛ این طرح‌ها از روی نقشه قالی بر روی تارهای گلیم گره می‌خورند و در مرحله پایانی پرزهای اضافه چیده می‌شوند.
• ورنی : بافت این مدل بدون پرز است و یک رو بیشتر ندارد ، تولید این گلیم بدون نقشه و به صورت ذهنی توسط هنرمندان انجام می‌گیرد. این محصول در اصل متعلق به آذربایجان است اما در کردستان و کرمان نیز با طرح‌های متفاوتی بافته می‌شود و بهترین ورنی را ایل شاهسون در ایران می‌بافند که قدمتی طولانی در میان آنها دارد.